Opryszczka

Opryszczkę pospolitą powodują dwa typy wirusa Herpes simplex – HSV-1 i HSV-2. Oba typy wirusa wywołują objawy w miejscu zakażenia. Typ 1 powiązany jest z infekcjami w górnej części ciała – zmiany zlokalizowane są w obrębie warg i jamy ustnej, a typ 2 kojarzony jest z zakażeniem narządów płciowych. Z uwagi na zmianę zwyczajów seksualnych ta prawidłowość nie jest już jednak regułą. Możliwe jest wystąpienie opryszczki wargowej w wyniku infekcji HSV-2 lub (co zdarza się znacznie częściej) opryszczki narządów płciowych w efekcie zakażenia typem HSV-1.

Wirusy opryszczki są bardzo powszechne. HSV-1 rozprzestrzenia się głównie przez kontakt oralny (pocałunki, wspólne użytkowanie np. szczoteczki do zębów, naczyń kuchennych), a HSV-2 drogą kontaktów seksualnych. Do zakażenia może dojść również podczas porodu naturalnego (przeniesienie wirusa z matki na dziecko). Zakażenia noworodkowe mają ciężki przebieg, mogą prowadzić do śmierci dziecka i są wywoływane przez typ HSV-2.

Z uwagi na często bezobjawowy lub skąpoobjawowy przebieg zakażenia, a także brak konieczności rejestrowania przypadków infekcji trudno jest ocenić skalę zakażeń HSV. Szacuje się jednak, że aż co trzeci Polak ma objawy infekcji wirusami Herpes simplex.

HSV-1 i HSV-2 wywołują niegroźne zmiany w postaci przezroczystego pęcherzyka, który z czasem przekształca się w krostkę, owrzodzenie i ostatecznie ubytek pokryty strupem. Infekcja może rozprzestrzeniać się do wnętrza jamy ustnej, na podniebienie, gardło, dziąsła, śluzówki policzków i język. Opryszczka narządów płciowych u mężczyzn objawia się na napletku lub żołędzi, a u kobiet w okolicach sromu, pochwy, szyjki macicy, odbytu czy pachwin. Zmiany te mogą być bolesne. Zakażeniom HSV mogą towarzyszyć objawy grypopodobne. Pierwsze zauważalne skutki zakażenia mogą pojawiać się po 5 dniach od kontaktu z patogenem. Zakażenia pierwotne charakteryzują się ciężkim przebiegiem. Infekcje nawrotowe są dokładniej zlokalizowane i trwają krócej niż infekcja pierwotna, często poprzedzane są specyficznym mrowieniem i pieczeniem w okolicach spodziewanej zmiany oraz mogą się powtarzać nawet co 2–3 tygodnie. Powikłaniami rozsianej infekcji wirusem HSV-1 i HSV-2 są opryszczkowe zapalenie rogówki, zastrzał, wyprysk herpesowy, opryszczkowe zapalenie mózgu.

Badanie wirusa opryszczki pomoże w zastosowaniu właściwej kuracji leczniczej. Niepokojące zmiany skórne obecne w jamie ustnej lub okolicy narządów płciowych powinny być dla nas sygnałem o konieczności wykonania testu na opryszczkę. Leczenie zakażeń wywołanych przez wirusy Herpes simplex polega na złagodzeniu przebiegu infekcji oraz zapobieganiu wystąpieniu choroby. Nie ma możliwości wyeliminowania czynnika zakaźnego. Lekiem z wyboru jest acyklowir, który jest skuteczny w terapii ciężkich postaci opryszczki oraz jest stosowany profilaktycznie.

W przypadku dodatniego wyniku badania w kierunku infekcji intymnej należy niezwłocznie poinformować o tym fakcie partnera oraz osoby, z którymi współżyło się w ciągu ostatnich dwóch miesięcy. Partnerzy powinni również zostać przebadani pod kątem zakażenia. W trakcie oraz do tygodnia po zakończeniu leczenia należy zachować wstrzemięźliwość seksualną.