Rzeżączka

Rzeżączka jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób wenerycznych na świecie. Od początku XXI wieku liczba odnotowanych zachorowań na tę chorobę wzrosła prawie dwukrotnie. Rzeżączka wywoływana jest przez bakterie Neisseria gonorrhoeae (dwoinka rzeżączki), które są bezwzględnie patogenne dla ludzi. Do ich rozprzestrzeniania w populacji dochodzi głównie podczas kontaktów płciowych. Zakażenie może przebiegać bezobjawowo, co znacznie częściej zdarza się u kobiet niż u mężczyzn. Rzeżączka jako zakażenie intymne może być groźnym czynnikiem chorobotwórczym, podnosi bowiem ryzyko zarażenia wirusem HIV aż 10-krotnie.

U mężczyzn najbardziej charakterystycznym objawem jest ropna wydzielina z cewki moczowej z towarzyszącym skąpomoczem pojawiająca się już po 2–5 dniach od zakażenia. Inne objawy, które mogą towarzyszyć zakażeniu, to bóle i obrzęk jąder, a także krwawienie z odbytu.

Niezwykle istotne jest zatem, aby wykonać badanie w kierunku rzeżączki, jeśli odczuwamy nawet delikatne dolegliwości intymne. W szczególności, jeśli pojawiły się po przygodnym stosunku płciowym.

U kobiet objawy, jeśli występują, są mało specyficzne. Należą do nich: bolesne oddawanie moczu, bóle w podbrzuszu, krwawienie międzymiesiączkowe, patologiczna wydzielina z pochwy lub krwawienie z odbytu.

Z uwagi na niemal całkowitą wyleczalność zakażenia stosunkowo rzadko dochodzi do jego powikłań. Jednak u osób, które nie podjęły leczenia (zazwyczaj nieświadomych toczącej się w ich organizmie infekcji z powodu skąpych objawów zakażenia), powikłania mogą być bardzo poważne. U mężczyzn może dojść do zapalenia najądrzy, gruczołu krokowego, a także wystąpienia ropnia okołocewkowego. U kobiet mogą wystąpić zakażenia układu płciowego, w tym także prowadzące do bezpłodności zapalenie narządów miednicy mniejszej (PID, ang. Pelvic Inflammatory Disease). Rzeżączka może być przeniesiona z matki na dziecko podczas porodu, powodując u noworodka ropne infekcje oczu. Bardzo ważna jest również świadomość, że u osób chorych na rzeżączkę ryzyko zakażenia HIV wzrasta aż 10-krotnie!

Rosnąca na świecie oporność Neisseria gonorrhoeae na wiele rodzajów antybiotyków stanowi duże wyzwanie dla współczesnej medycyny oraz utrudnia wyeliminowanie tej choroby w społeczeństwie. Lekiem z wyboru w leczeniu rzeżączki zawsze były penicyliny, jednak z uwagi na coraz częstszą lekooporność bakterii na tę grupę antybiotyków obecnie stosuje się m.in. ceftriakson. W przypadku rzeżączki należy sprawdzić współwystępowanie innych infekcji. Najczęściej równolegle występuje zakażenie Chlamydia trachomatis, co prowadzi do zmiany strategii leczenia.

Mimo że dwoinki Neisseria gonorrhoeae można łatwo wyhodować na podłożach mikrobiologicznych, diagnostyka tego drobnoustroju w większości laboratoriów coraz częściej opiera się na badaniach genetycznych. Z uwagi na częste współwystępowanie innych drobnoustrojów towarzyszących rzeżączce, zaleca się wykonanie poszerzonej diagnostyki o te patogeny w kierunku infekcji intymnych. Badanie na obecność rzeżączki można wykonać, zamawiając panel STI-11 online. Próbkę do badania można pobrać samodzielnie w dyskretnych i komfortowych warunkach domowych.  

W przypadku dodatniego wyniku badania w kierunku infekcji intymnej należy niezwłocznie poinformować o tym fakcie partnera oraz osoby, z którymi współżyło się w ciągu ostatnich dwóch miesięcy. Partnerzy powinni również zostać przebadani pod kątem zakażenia. W trakcie oraz do tygodnia po zakończeniu leczenia należy zachować wstrzemięźliwość seksualną.